Thổ Nhĩ Kỳ là một quốc gia xuyên lục địa, phần lớn diện tích nằm tại Tây Á và một phần nằm tại Đông Nam Âu. Quốc gia này có một nền văn hóa rất đa dạng bắt nguồn từ Đế chế Ottoman, Châu Âu, và truyền thống Hồi giáo. Người Thổ Nhĩ Kỳ rất chú trọng tới những nét văn hóa công cộng, văn hóa giao tiếp cùng một số nét văn hóa đặc trưng khác . Trong bài viết này Đại sứ quán Việt Nam tại Thổ Nhĩ Kỳ sẽ cùng khám phá một số nét văn hóa Thổ Nhĩ Kỳ đặc trưng nhé.
Table of Contents
Những nét đặc sắc trong văn hóa Thổ Nhĩ Kỳ
Ẩm thực
Ẩm thực Thổ Nhĩ Kỳ có từ giữa thập niên 1400, lúc khởi đầu của Ottoman. Salad sữa chua, cá ngâm dầu ô liu, và những loại rau nhồi và bao trở thành sản phẩm chủ yếu của Thổ Nhĩ Kỳ. Đế quốc cuối cùng có diện tích trải rộng từ Áo đến Bắc Phi, sử dụng những đạo lộ và thủy lộ của mình để nhập khẩu các nguyên liệu ngoại lai từ khắp nơi trên thế giới. Từ khi Đế quốc bị sụp đổ trong Chiến tranh thế giới thứ nhất và nước Cộng hòa Thổ Nhì Kỳ được hình thành, nhưng thực phẩm ngoại quốc như xốt hollandaise Pháp và thực phẩm ăn nhanh của phương Tây trở thành đồ ăn quen thuộc của người Thổ Nhĩ Kỳ.
Món ăn truyền thống Doner Kebap (bánh mì kẹp thịt nướng xoay) của người Thổ Nhĩ Kỳ có sức lan toản trên khắp thế giới và rất được ưa chuộng tại Việt Nam. Nhưng món gắn liền với họ là kẹo dẻo Lokum món quà thay cho những lời chúc ngọt ngào nhất. Ngoài ra mật ong gỗ thông Marmaris, bánh Baklava, , bánh ngọt hạt dẻ Bursa…cũng là những món ăn rất tuyệt vời.
Người Thổ Nhĩ Kỳ có thói quen ăn nhiều rau củ quả vào buổi sáng . Trong bữa đầu tiên của ngày, chúng ta sẽ thấy các món như cà chua, dưa chuột, olive ngâm, cùng với trứng, pho mát ăn kèm bánh mì và trên bàn ăn của người Thổ Nhĩ Kỳ chắc chắn phải có một tách nhỏ trà cay.
Nghệ thuật – văn hóa Thổ Nhĩ Kỳ
Điểm nổi bật của văn hóa Thổ Nhĩ Kỳ là điệu nhảy múa dân gian trong nhiều dịp lể và ở bất kì nơi đâu. Mỗi khu vực lại có điệu múa đặc trưng riêng, phản ánh đời sống văn hóa của khu vực đó. Du lịch thường rất thích thú những điệu múa dân tộc sôi động khi bắt gặp trên đường hay trong những quán bar. Thổ Nhĩ Kỳ còn là nơi bắt nguồn của điệu múa bụng “belly dance” bốc lửa.
Sở hữu hàng trăm kênh truyền hình, hàng nghìn đài phát thanh của địa phương và quốc gia, cùng báo chí, một ngành điện ảnh đầy phong phú và sinh lợi, sự phát triển nhanh chóng của internet băng thông rộng tạo thành ngành truyền thông sôi động tại Thổ Nhĩ Kỳ. Vào năm 2003, tổng cộng có 257 đài truyền hình cùng 1.100 đài phát thanh được cấp phép hoạt động, và những đài khác hoạt động mà không được cấp phép. Trong số những đài được cấp phép, có đến 16 đài truyền hình và 36 đài phát thanh tiếp cận khán giả trên toàn quốc. Phim truyền hình của Thổ Nhĩ Kỳ ngày càng phổ biến phía bên ngoài biên giới Thổ Nhĩ Kỳ, và nằm trong danh sách những mặt hàng xuất khẩu quan trọng nhất cả về lợi nhuận và quan hệ công chúng. Freedom House xếp hạng truyền thông tại Thổ Nhĩ Kỳ là không tự do.
Văn hóa tắm hơi
Tắm hơi nơi công cộng là một trong những nét văn hóa đặc trưng và củng là một nghi thức quan trọng của người dân Thổ Nhĩ Kỳ. Bên cạnh việc tắm để làm sạch cơ thể và thư giãn, người dân Thổ còn coi đây là nơi để giao lưu. Đa phần các nhà tắm công cộng của Thổ Nhĩ Kỳ có không gian cổ kính, yên tĩnh, có phần khá bí hiểm, phục vụ riêng cho đàn ông và phụ nữ.
Giao tiếp – văn hóa Thổ Nhĩ Kỳ
Người Thổ Nhĩ Kỳ có quan niệm “lời chào dài ngắn phụ thuộc vào khách khi họ đến, còn khi ra về thì do chủ nhà”. Vì nơi này có văn hóa đón chào khách đến nhà là một vinh dự lớn, chủ nhà sẽ không để rời đi một cách dễ dàng. Một buổi viếng thăm nhà vào buổi tối sẽ có trà, kẹo, và khi đĩa hoa quả được mang ra là dấu hiệu cho chúng ta biết để nói lời ra về. Tuy vậy, quá trình nói tạm biệt diễn ra khá dài trước khi bạn thật sự bước chân ra khỏi nhà chủ.
Mở đầu cho lời tạm biệt là khi khách nói “Yavaş yavaş kalkalım”, có ý nghĩa là từ từ đứng dậy ra về nào. Tiếp theo sau là sự đáp lại của chủ nhà “nhưng chúng ta đang nói chuyện rất vui vẻ” hoặc “còn sớm, hãy ngồi thêm lúc nữa”. Sau những lời lịch thiệp, chủ nhà chỉ ra cửa cho khách, nơi giày dép được xếp một cách gọn gàng để khách xỏ vào. Tiếp đó, khách và chủ nhà trao cho nhau những nụ hôn tạm biệt lên má và nói lời hứa hẹn vào lần gặp mặt tới cũng như xin lỗi vì những sai sót trong lần đón tiếp này. Nếu chúng ta không gặp lại họ trong một quãng thời gian dài vì đi xa, chủ nhà sẽ nói câu “Su gibi git, su gibi gel” có nghĩa là cả đi và trở về nhanh như nước. Đồng thời sau đó họ sẽ lắc một bình nước sau khi cầu mong cho chúng ta có chuyến đi thượng lộ và bình an.
Có rất nhiều điểm độc đáo và đặc sắc trong văn hóa Thổ Nhĩ Kỳ nếu có dịp bạn hãy ghé thăm đất nước này để cảm nhận được hết những nét văn hóa độc đáo nhé.
